Οι Αμερικάνοι έχουν καθιερώσει την 20η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Αποχής από το Κρέας από το 1985. Πρόκειται για πρωτοβουλία της αμερικανικής οργάνωσης FARM (Farm Animal Reform Movement) και έχει πλέον εξαπλωθεί και εκτός των ορίων των ΗΠΑ.

Η καμπάνια στοχεύει στην ενημέρωση του κοινού από τις συνέπειες της διατροφής που βασίζεται στα ζωικά προϊόντα. Εστιάζεται στα περιβαλλοντικά προβλήματα, αλλά και στα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την κατανάλωση ζωικών προϊόντων.
Στην Ελλάδα έχει αξία να θυμόμαστε αυτή τη μέρα καθώς είμαστε 7οι στην κατά κεφαλήν κατανάλωση κρέατος παγκοσμίως. Έχει επίσης αξία να τονιστεί ότι στην Ελλάδα της οικονομικής ύφεσης αναγκαζόμαστε σε εισαγωγές κρέατος, καθώς έχουμε μόλις 28% αυτάρκεια σε μοσχάρι και 35% αυτάρκεια σε χοιρινό.
Πόσο κρέας τρώμε στην Ελλάδα

-η μέση ημερήσια κατά κεφαλή διαθεσιμότητα θερμίδων από κρέας και γαλακτοκομικά αυξήθηκε κατά 43,2%
-1960: κατανάλωση 35 γρ. κρέας/ημέρα    vs     2010: κατανάλωση 125 γρ. κρέας/ ημέρα
Μερικά οφέλη από το δραστικό περιορισμό του κόκκινου κρέατος:
-Υπάρχει αυξημένη θνησιμότητα με κατανάλωση 1 μερίδας παραπάνω κόκκινου κρέατος. Αν μάλιστα αυτή η μερίδα είναι επεξεργασμένο κρέας (μπέικον, λουκάνικο κα) η θνησιμότητα αυξάνεται κατά 20%. Η μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και η αντικατάσταση από πουλερικά ή ψάρι αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης. Αντικατάσταση μιας μερίδας κόκκινου κρέατος από ψάρι μειώνει τον κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας κατά 7% δείχνει μια μεγάλη επί ετών μελέτη του Harvard School of Public Health. Οι χορτοφάγοι προφανώς έχουν ακόμα καλύτερη τύχη, λόγω των φυτοχημικών και των βιοφλαβονοειδών, ουσιών που τις βρίσκουμε στα λαχανικά και τα φυτικά τρόφιμα.
-Η αποφυγή και η μείωση της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος μπορεί να μειώσει δραστικά τις ιατρικές δαπάνες. Η μείωση χρόνιων παθήσεων που συνδέονται με την κατανάλωση κόκκινου κρέατος μπορεί να αποφέρει οφέλη εκατομμυρίων για τα δημόσια ταμεία.
-Όσοι έχουν προδιάθεση για νόσηση από Ρευματοειδή Αρθρίτιδα μπορούν να επηρεάσουν δραστικά την ανάπτυξη της μειώνοντας το κόκκινο κρέας. Όσοι τρώνε πάνω από 60 γρ κόκκινο κρέας/ ημέρα διπλασιάζουν την πιθανότητα ανάπτυξης Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας σε σχέση με αυτούς που τρώνε λιγότερο από 30γρ  κόκκινο κρέας/ ημέρα
Κατακλείδα
Αν νομίζει κανείς ότι παίρνει περισσότερη πρωτεΐνη από το κόκκινο κρέας είναι γελασμένος. Το στήθος κοτόπουλου έχει περισσότερη πρωτεΐνη αναλογικά σε σχέση με το κόκκινο κρέας, ενώ και το ψάρι δεν πάει πολύ πίσω. Υπό προϋποθέσεις και μαζί με έναν ειδικό μπορεί να καλύψει κάποιος αν θέλει να κάνει αυστηρή χορτοφαγική δίαιτα τις πρωτεΐνες που χρειάζεται από όσπρια, ξ. καρπούς, προϊόντα ολικής αλέσεως (δημητριακά, αμυλώδη κλπ), γαλακτοκομικά (αν δεν τα αποκλείει)..

Καλό είναι αν είμαστε σε ομάδες κινδύνου από έλλειψη σιδήρου (αναιμίες, γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, αθλητές, παιδιά κα) να ενημερωνόμαστε για εναλλακτικές πηγές σιδήρου πέρα από το κόκκινο κρέας ή τουλάχιστον εφόσον αναγκαστικά πρέπει να τρώμε περισσότερες της μίας φοράς/εβδομάδα είναι σκόπιμο να ελέγχουμε δείκτες υγείας και να συνεργαζόμαστε με ειδικό.

Τέλος καλό είναι να γνωρίζουμε ότι η μακροπρόθεσμη επιπλέον (από το φυσιολογικό) πρόσληψη σιδήρου (που συνεπάγεται υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος τις περισσότερες φορές) αυξάνει την θνησιμότητα από καρδιακές παθήσεις, αλλά και καρκίνο.

Βιβλιογραφία:
- http://www.meatout.org/
-ΠΑΣΕΓΕΣ, Αυτάρκεια Αγροτικών Διατροφικών Προϊόντων, Αύγουστος 2012
-Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διατροφή και τις Διατροφικές Διαταραχές 2008-2012, Αθήνα 2008
- Archives of  Internal  Medicines. 2012;172(7):555-563
- Arthritis & Rheumatism, December 2004; 50:12; pp. 3804-3812

Μπερτζελέτος Π. Δημήτρης
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
Διεύθυνση: Γρηγορίου Ε' 29, Τρίπολη